سرطان پروستات
رشد بدخیم سلولهای پروستات است که معمولاً آهسته و در درون پروستات در طی سالها رشد می‌کند و در این مدت علائم کمی ایجاد می‌کند. اما به مرور زمان به بیرون از پروستات گسترش می‌یابد. ممکن است به بافتهای دورتر مانند استخوانها، ریه‌ها و کبد نیز دست‌اندازی کند. علائم و نشانه‌ها به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد.
این بیماری شایعترین بدخیمی‌منجر به مرگ، بعد از سرطان ریه است.
عوامل مستعد کننده عبارتند از:
سن : بیش از 70% مردان مبتلا، بالای 65 سال دارند.
رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی مناسب میتواند تاثیر بسزایی در مقابله با بیماریهای مختلف و تقویت سیستم ایمنی بدن داشته باشد.
عوامل ژنتیکی: اگر پدر یا برادر فردی دچار سرطان پروستات باشد، امکان بروز سرطان درشخص در مقایسه با دیگران بیشتر است.
آزمایش PSA
التهاب پروستات می تواند باعث بالا رفتن میزان آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) شود، PSA پروتئینی است که توسط پروستات تولید می شود. تست PSA به طور کلی برای غربالگری سرطان پروستات استفاده میشود. سلولهای سرطانی PSA بیشتری نسبت به سلولهای غیر سرطانی تولید می کنند، بطوریکه بالاتر بودن سطح نرمال PSA در خون ممکن است نشان دهنده سرطان پروستات باشد.
افزایش PSA لزوما به معنای سرطان پروستات نیست و سایر بیماری های پروستات، نظیر پروستاتیت نیز میتوانند بر میزان PSA خون تأثیر بگذارند. عمده ترین دلیل افزایشPSA ، بزرگی پروستات (BPH) است و نه سرطان پروستات (Prostate Cancer).
مقدار نرمال PSA
میزان PSA موجود در خون با واحد نانوگرم در میلی لیتر (ng/ml) بیان میشود و بسته به سن، نژاد و حجم پروستات متفاوت است.
مقدار طبیعی PSA در هر سن
مردان تا سن ۵۰ سال<ng/ml 3
مردان تا سن ۶۰سال<4 ng/ml
مردان تا سن ۷۰ سال و بیشتر< 5 ng/ml
چه مواقعی باید آزمایش پروستات را انجام داد؟
بهتر است تمامی آقایان از ۵۰ سالگی به بعد، به صورت منظم و سالیانه تحت بررسی آزمایش پروستات قرار بگیرند. در آقایانی که سابقه ی فامیلی سرطان پروستات وجود دارد (وجود سرطان پروستات در پدر بزرگ، پدر و یا برادر بیمار)، انجام آزمایش پروستات از ۴۵ سالگی می باشد.
هر چند روند بزرگ شدن پروستات وابسته به سن بوده و به نوعی اجتناب ناپذیر است اما
تشخیص و درمان سرطان پروستات در ابتدای ابتلا بسیار آسان است. با کمک یک آزمایش خون ساده و اندازه‌گیری آنتی ژن خاص پروستات PSA، می‌توان بیماری سرطان پروستات را در همان مراحل نخست شناسایی کرد.
تشخیص قطعی سرطان پروستات با بیوپسی امکان پذیراست.
در مواردی که PSA بالا باشد یا معاینه ی انگشتی پروستات غیرطبیعی باشد برای تشخیص سرطان پروستات به طور قطعی و اثبات آن بایستی بیوپسی و نمونه برداری از پروستات تحت گاید سونوگرافی انجام شود. این نمونه برداری، به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری شدن بوده و تحت بی حسی موضعی قابل انجام است.
پیشگیری از سرطان پروستات
به مردان بالای 40 سال برای غربالگری این بیماری، سالیانه آزمایش PSA و معاینه توسط پزشک توصیه می‌گردد.
با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی می‌توان خطر ابتلا بهبیماری‌های پروستات را کاهش داد.
فعالیت بدنی و ورزش :
تحقیقاتی در دانشگاه استنفورد انجام شد و نتیجه آن چنین اعلام شد که ورزش می تواند کاهش زیادی در خطر ابتلا به بیماریهای پروستات داشته باشد، زیرا چاقی را کاهش میدهد و باعث افزایش عملکرد سیستم ایمنی میشود.
شغل:
افرادی که با باتری و ساختن آن و لاستیک و کادمیوم سرو کار دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات می باشند.
داروها:
بعضی از داروها مانند داروهای ضد التهاب (مثل آسپیرین) و داروهای پایین آورنده کلسترول و تری گلیسیرید، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند.
چاقی:
بر اساس مطالعات انجام شده، چاقی خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهد.
سابقه ابتلا به بیماریهای مقاربتی:
مطالعه ای نشان داده است سابقه ابتلا به سوزاک، خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد.
سابقه ابتلا به تورم غده پروستات:
در افرادی که دچار تورم مزمن غده پروستات بوده اند، خطر ابتلا به سرطان پروستات دو برابر میباشد.
کمبود ویتامین D
تحقیقات اخیر نشان داده است کمبود ویتامین D کمتر از(ng / mol 30 ) در مردان، خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد، بنابراین هر سالمندی باید میزان ویتامین D خون خود را تنظیم کند و در صورت کمبود، با قرار گرفتن در معرض آفتاب و یا به صورت مکمل دارویی جبران نماید.
رعایت رژیم غذایی :
تحقیقات نشان میدهد ویتامین‌ها ویتامینE ، ویتامین D و آنتی اکسیدان‌ها نیز تاثیر بسیار مثبتی بر روی کاهش خطر ابتلا به این بیماری ها دارند، بطوریکه مصرف بعضی از مواد غذایی مانند سلنیوم، روی، ویتامینE ، ویتامین D، سویا، چای سبز، لیکوپن (ماده موجود در گوجه فرنگی) در پیشگیری و حتی کاهش رشد این تومور موثر بوده است.
- گوجه فرنگی : بررسی‌ها نشان می دهد که گوجه فرنگی به علت خاصیت آنتی اکسیدانی خود میتواند نقش بسیار مهمی در پیشگیری از این سرطان داشته باشد.
- غذا‌های حاوی امگا۳ مثل ماهی: مصرف ماهی و امگا ۳ رابطه مستقیم با سلامت پروستات دارند و می تواند باعث کاهش التهاب این عضو بدن شود.
- مصرف چای سبز : این نوشیدنی دارای بالاترین سطح آنتی اکسیدان بوده که باعث سم زدایی و کاهش التهاب می‌شوند.
- مصرف تخمه کدو : تخمه کدو تنبل و روغن آن می تواند نقش موثری در سلامت این عضو داشته باشد. تخمه‌های کدو حاوی ویتامین و روی میباشد که از التهاب پروستات میتوانند جلوگیری کنند.
دکتر حسین کرامتی متخصص جراح کلیه و مجاری ادراری و پروستات، اورولوژی
شما میتوانید سوالات خود را میتوانید در قسمت تماس با ما از دکتر بپرسید و برای گرفتن وقت قبلی با شماره تلفن 02177165616 تماس بگیرید.